در زیر ما برای شما مهمترین عوامل تاثیرگذار در کیفیت یک لامپ را شرح میدهیم. قطعا بدون دانستن این عوامل مهم دستیابی به یک نورپردازی ایده ال غیر ممکن است:
هدف اصلی نورپردازی:
نورپردازی در واقع به معنی زیبایی شناسی نور یا نقاشی نور است که مستلزم دانایی نسبت به استاندارد روشنایی (مربوط به مکان های مانند کلاس درس،مکان های اداری و تجاری و مسکونی و ….) و مفاهیم معماری نور است.
ما در نورپردازی 3 هدف را دنبال میکنیم:
1- آرامش بصری به مفهوم دیدن تمامی رنگ های اطراف به صورت طبیعی و همانطوری که در نور روز برایمان قابل روئیت هستند.
2- کاراریی بصری به معنی توزیع درست نور در یک فضا با توجه به کاربری آن و با هدف حذف خیرگی (در پایین مفهوم خیرگی بیان میگردد)
3- نمود بصری که در واقع به معنی این است که حجم سه بعدی اشیا را با کمک نورپردازی نمایان تر کنیم یا المان هایی را بلد (BOLD) نمائیم. مانند نورپردازی روی نماهای کلاسیک جهت بهتر دیده شدن حجم آنها در شب
خیرگی(Glare): به معنی چشم زدگی میباشد و منبع نوری است که حوزه دید انسان را محدود میکند. این موضوع باعث افت کارایی میشود و مهمترین هنر یک نورپرداز حذف خیرگی است.
خیرگی به وفور در سطح شهر و حتی در ادارات و مدارس ما قابل مشاهد است که حذف آن میتواند آرامش بصری و کارایی بصری را به شدت افزایش دهد.
ما برای حذف خیرگی برای شما راه حل های عملی داریم که آرامش و کارایی را برای شما به ارمغان می آورد…
یکی از این راه ها استفاده از شید ها برای پوشش منبع نور ، دیگری جانمایی منابع نوری در زاویه ای که در دید انسان نیست ، استفاده از دیفیوزر ها برای تبدیل نور نقطه ای به نور گسترده و در نهایت بزرگ کردن منبع نور به جای استفاده از نور نقطه ای.
عدد کلوین:
عددی بین 1000 تا 10000 که در واقع واحد رنگ نور میباشد ، هر چه از 1000 به سمت 10000 پیش میرویم رنگ از قرمز و نارنجی(به رنگ غروب آفتاب) ابتدا به سمت سفید و سپس آبی میرود.مطابق شکل زیر:
شار نوری:
در نورپردازی مقدار نور ساطع شده از یک لامپ در تمامی جهت ها در یک ثانیه را شارنوری میگویند. واحد شار نوری لومن میباشد. برای مثال لامپ رشته ای 100 وات در حدود 1200 لومن نور از خود ساطع میکند.توجه کنید که هر چه لومن یک لامپ در مقایسه با لامپ های مشابه از لحاظ وات بیشتر باشد شما نور بیشتری از آن لامپ دریافت میکنید.مثلا اگر 2 لامپ 100 وات داشتیم آن لامپی که لومن بیشتری دارد نوردهی بیشتری هم به ما خواهد داد.
شدت روشنایی:
در علم نورپردازی مقدار شار نوری تابیده شده بر واحد سطح را میگویند که واحد آن لوکس میباشد.توجه شود که لامپ لومن دارد و لوکس برای آن بی معنی است.در عوض برای مکان های مختلف طبق استاندارد های جهانی میزان لوکس مورد نیاز تعریف شده است که به تعدادی از آنها اشاره میکنیم.
شاخص نمود رنگ:
ما نور خورشید را به عنوان نور 100% از لحاظ کیفیت در نظر میگیریم و معتقدیم تمامی رنگ ها به صورت طبیعی و 100% زیر نور خورشید نمایان هستند.برای مقایسه نورهای مصنوعی با نور خورشید معیاری با عنوان شاخص نمود رنگ cri (Color Rendering Index) در علم نورپردازی تعریف شده است که نشان میدهد لامپ مفروض چند درصد رنگ ها را به ما طبیعی نمایش میدهد.
مثلا لامپی با شاخص نمود رنگ 80% به ما میگوید 80 درصد رنگ ها را نسبت به نور خورشید طبیعی نشان میدهد.دقت کنید که CRI رابطه مستقیم با کیفیت لامپ دارد.لامپ های کم مصرف در حدود 40 درصد و لامپ 100 رشته ای شفاف در حدود 90 درصد CRI دارند.شاید به همین دلیل است که در حس بهتری در هنگام استفاده از لامپ های رشته ای به نسبت لامپ های کم مصرف داشتیم.البته امروزه با پیشرفت علم نورپردازی در زمینه لامپ های ال ای دی هم عمر مفید این لامپ ها بسیار بالا رفته هم در زمینه شار نوری و شاخص نمود رنگ کیفیت بسیار بالایی در دسترس عموم قرار دارد.
CRI در دندانپزشکی ها ، اتاق های عمل ، جواهر فروشی ها ، بوتیک های لباس و به طور کلی هر کجا که نمود رنگ اهمیت بالایی دارد بایستی بالای 85 تا 95 درصد در نظر گرفته شود.از این رو در نورپردازی حرفه ای توجه به تک تک پارامترهای لامپ از اهمیت بالایی برخوردار است.
بهره نوری:
نسبت شارنوری خارج شده از لامپ(برحسب لومن) به توان مصرفی لامپ (بر حسب وات) را بهره نوری میگویند. بهره نوری نشان دهنده کارایی لامپ است ، یعنی به ازای هر وات برق مصرفی ما چقدر لومن از لامپ دریافت میکنیم اینجاست که لامپ های رشته ای با اینکه CRI حدود 90 دارند به دلیل مصرف بالا از مدار تولید خارج شده اند و ال ای دی ها با CRI بالا و بهره نوری جایگزین آنها شدند.توجه کنید که لامپ های کم مصرف هم در مقایسه با ال ای دی ها 2 مشکل اساسی دارند اول بالا بودن مصرف به بسبت ال ای دی که بهره نوری آنها را کم کرده و دوم CRI حدود 40 درصد که اصلا برای هیچ مکانی مناسب نمیباشد.
لذا لامپ های مهتابی و ال ای دی سال هاست که در دنیا منسوخ شده و در اینجا ما هم از همه هم وطنان خواهش میکنیم برای دریافت روشنایی مطلوب تر از این لامپ ها به هیچ عنوان استفاده نکنند.
لینک های مرتبط: